हमरा बूझल अछि
ओकर घीचल आड़ि-धूरक सीमामे
हम कत्तहु नहि छी
ओ रोज
हमर छाबा एक बीत छोट करबाक ब्योँतमे
खिड़कीपर लटकल इजोरकेँ
बन्हकी रखबाक दुरभि-संधि कऽ रहल
अनसोहाँत बुझाइत छै ओकरा
हमर हँसबोक बेगरता
बान्हि देने अछि जाबी
हमरा मुँहमे
हमर इतिहास नापि अबैये
कोन-कोन
आ पैरक नीचाँ घुमैत धरती
रूकि जाइये अनचोके
सुर्ज बताह भेल
ताकि अबैत अछि हमरा
दोग-सान्हिमे
अग्गहसँ बिग्गह तक पसरल
परती-पराँत जाबि देने अछि
हमर आवाज
कान धरि फूजल अछि
घाममे सीझल मजूरक कंठ
हिदाइत दऽ रहल
हरेक सिक्कड़ि
ओहि लोहासँ कटैत अछि
जकर ओ बनल रहैत अछि
मुदा जखन
हमर पैर रहैत अछि तबधल
खेतक माटिपर
आबऽ लगैत अछि हमर घाममे
सोन्हगर गन्ह
आँखि दऽ ससरऽ लगैत अछि
धरतीसँ उठल भाप
तखन बिसरि जाइत छी हम
अपन सभटा कलेश
आ कोदारि हाथमे लऽ
बनबऽ लगैत छी
खेतक पसारपर
गोल-गोल रोटी
हम जानय चाहैत छी
की यैह थिक
तोहर दुनियाक रेखागणित
जतय बन्हकी लागल छैक
चिताक हाथे चुल्हिक आगि
जतय बेटी-पुतोहुक धधकैत आँचरपर
सेकल जाइत छै हाथ
जतय आत्मा नहि
पेटक आगिसँ
चिन्हल जाइत अछि मनुक्ख
हम चाहैत छी जे ई दुनिया
हमर सख्त हाथ नाहित हो
मजूरक ललाटसँ टघरैत
घाम नाहित सुन्नर हो
हम नहि भेल छी आशाहीन
हमरा भरोस अछि मेहनतकश हाथपर
आइ ने काल्हि एहेन अवस्स हेतै
जखन हरेक उठैत हाथमे कोदारि
आ हरेक पसरल हाथमे रोटी हेतै।
hamra bujhal achhi
okar ghichal aaDi dhurak simame
hum kattahu nahi chhi
o roj
hamar chhaba ek beet chhot karbak byontame
khiDkipar latkal ijorken
banhki rakhbak durabhi sandhi kaऽ rahal
ansohant bujhait chhai okra
hamar hansabok begarta
banhi dene achhi jabi
hamra munhame
hamar itihas napi abaiye
kon kon
aa pairak nichan ghumait dharti
ruki jaiye anchoke
surj batah bhel
taki abait achhi hamra
dog sanhime
aggahasan biggah tak pasral
parti parant jabi dene achhi
hamar avaj
kaan dhari phujal achhi
ghamme sijhal majurak kanth
hidait daऽ rahal
harek sikkaDi
ohi lohasan katait achhi
jakar o banal rahait achhi
muda jakhan
hamar pair rahait achhi tabdhal
khetak matipar
aabऽ lagait achhi hamar ghamme
sonhgar ganh
ankhi daऽ sasarऽ lagait achhi
dharatisan uthal bhaap
takhan bisari jait chhi hum
apan sabhta kalesh
aa kodari hathme laऽ
banabऽ lagait chhi
khetak pasarpar
gol gol roti
hum janay chahait chhi
ki yaih thik
tohar duniyak rekhagnit
jatay banhki lagal chhaik
chitak hathe chulhik aagi
jatay beti putohuk dhadhkait ancharapar
sekal jait chhai haath
jatay aatma nahi
petak agisan
chinhal jait achhi manukkh
hum chahait chhi je ii duniya
hamar sakht haath nahit ho
majurak lalatasan taghrait
ghaam nahit sunnar ho
hum nahi bhel chhi ashahin
hamra bharos achhi mehanatkash hathpar
aai ne kalhi ehen avass hetai
jakhan harek uthait hathme kodari
aa harek pasral hathme roti hetai.
hamra bujhal achhi
okar ghichal aaDi dhurak simame
hum kattahu nahi chhi
o roj
hamar chhaba ek beet chhot karbak byontame
khiDkipar latkal ijorken
banhki rakhbak durabhi sandhi kaऽ rahal
ansohant bujhait chhai okra
hamar hansabok begarta
banhi dene achhi jabi
hamra munhame
hamar itihas napi abaiye
kon kon
aa pairak nichan ghumait dharti
ruki jaiye anchoke
surj batah bhel
taki abait achhi hamra
dog sanhime
aggahasan biggah tak pasral
parti parant jabi dene achhi
hamar avaj
kaan dhari phujal achhi
ghamme sijhal majurak kanth
hidait daऽ rahal
harek sikkaDi
ohi lohasan katait achhi
jakar o banal rahait achhi
muda jakhan
hamar pair rahait achhi tabdhal
khetak matipar
aabऽ lagait achhi hamar ghamme
sonhgar ganh
ankhi daऽ sasarऽ lagait achhi
dharatisan uthal bhaap
takhan bisari jait chhi hum
apan sabhta kalesh
aa kodari hathme laऽ
banabऽ lagait chhi
khetak pasarpar
gol gol roti
hum janay chahait chhi
ki yaih thik
tohar duniyak rekhagnit
jatay banhki lagal chhaik
chitak hathe chulhik aagi
jatay beti putohuk dhadhkait ancharapar
sekal jait chhai haath
jatay aatma nahi
petak agisan
chinhal jait achhi manukkh
hum chahait chhi je ii duniya
hamar sakht haath nahit ho
majurak lalatasan taghrait
ghaam nahit sunnar ho
hum nahi bhel chhi ashahin
hamra bharos achhi mehanatkash hathpar
aai ne kalhi ehen avass hetai
jakhan harek uthait hathme kodari
aa harek pasral hathme roti hetai.
स्रोत :
पुस्तक : एखन धरि (पृष्ठ 57)रचनाकार : अंशुमान सत्यकेतु
प्रकाशन : नवारम्भ
संस्करण : 2018
Additional information available
Click on the INTERESTING button to view additional information associated with this sher.
rare Unpublished content
This ghazal contains ashaar not published in the public domain. These are marked by a red line on the left.
