फूलक लालित्य...
बसातक सिहकी...
—छूबि नहि पबैछ आब
कोनो अविवाहित कन्याक
कुमारिपन कें
गदहपचीसीक देहरि टपलि
ठोस जिनगीक सत्यता स्वादैत
रोजी-रोटीक मरीचिकामे ओझराएलि
सोझ बाट, आ
अपन भविष्यक आकार टोहिअबैत
सोचि रहल अछि
कोनो अविवाहित कन्या—
शिक्षा-संस्कारक डेन पकड़ि
ओ थाहैत अछि डगर-डगर
चाहैत अछि अपन ठाम
अपन नाम
जतऽ ओ सोझकऽ अपन घाड़
ठाढ़ि भऽ सकए, आ
प्रमाणित कऽ सकए अपन सार्थकता
आब नहि छेदैत छै ओकरा
कोनो बोल
कोनो कुबोल
अपना कें राखि कऽ अबोल
ओ स्वयं अपन हिसाब
अपने हिसाबे हल कऽ रहल अछि
संघर्षक उत्ताप
नस में प्रवाहित रक्तक संग
होबऽ लागल छै एकाकार
आ
स्थिर इजोत दैत
ओकर महत्त्वाकांक्षा
दऽ रहल छै साहस
अपन प्राप्य धरि पहुँचि
ध्रुवतारा बनबाक लेल
तें
भावनाक स्फुरण
जगा नहि पबैत छै स्पंदन मे
कोनो रोमांचक अनुभव
लगैत छै जेना कोनो परीकथाक हिस्सा—
बियहुती लाल वस्त्र
औपचारिक वस्तुटा भऽ कऽ रहि गेल
शेष नहि रहल
ओ आकर्षण
ओ स्नेहिल आबेस
अबोधपनसँ मुक्त
दीन-दुनियाक नाड़ी चीन्हनिहारि
कोनो अविवाहित कन्या
नीक जकाँ जनैत अछि—
जेहन होएतनि पिताक सामर्थ्य
हुनक इच्छा
संगहि, जेहन बैसतनि संयोग,
कीनि अनताह जमाय
पाबि लेताह त्राण
आ कीनल कोनो वस्तु
अपन, नितान्त अपन होइत अछि
के करत एकर अभेला
कटाओत अप्पन नाक
कुल-खनदानक ध्वजापर
बैसाओत गिद्ध...!
तें,
ओ कुलीन अविवाहित कन्या
मोनहि-मोन सोचैत
अपना कें स्थिर करैत
नहि तकैत अछि अपन प्रियतमक आँखि...
पढ़बाक लेल स्नेहक सीमा...
ओ तकैत अछि
लोलुप-समाजक हिंस्र आँखिसँ
बचबाक लेल एकटा लाठी!
तें,
ओ भरबाक अभिलाषी रहैत अछि
अपन मांग मे सिन्दूर
ओ करऽ चाहैत अछि सफल अभिनय
जे दऽ सकै ओकरा
सुरक्षित आ ठोस संरक्षण
phulak lalitya. . .
basatak sihki. . .
—chhubi nahi pabaichh aab
kono avivahit kanyak
kumaripan ken
gadahapchisik dehari tapali
thos jingik satyata svadait
roji rotik marichikame ojhrayeli
sojh baat, aa
apan bhavishyak akar tohiabait
sochi rahal achhi
kono avivahit kanya—
shiksha sanskarak Den pakaDi
o thahait achhi Dagar Dagar
chahait achhi apan thaam
apan naam
jatऽ o sojhakऽ apan ghaaD
thaDhi bhaऽ sake, aa
prmanit kaऽ sake apan sarthakta
aab nahi chhedait chhai okra
kono bol
kono kubol
apna ken rakhi kaऽ abol
o svayan apan hisab
apne hisabe hal kaऽ rahal achhi
sangharshak uttaap
nas mein prvahit raktak sang
hobऽ lagal chhai ekakar
aa
sthir ijot dait
okar mahattvakanksha
daऽ rahal chhai sahas
apan prapya dhari pahunchi
dhruvtara banbak lel
ten
bhavnak sphuran
jaga nahi pabait chhai spandan mae
kono romanchak anubhav
lagait chhai jena kono parikthak hissa—
biyahuti laal vastra
aupacharik vastuta bhaऽ kaऽ rahi gel
shesh nahi rahal
o akarshan
o snehil aabes
abodhapanasan mukt
deen duniyak naDi chinhanihari
kono avivahit kanya
neek jakan janait achhi—
jehan hoetani pitak samarthya
hunak ichchha
sangahi, jehan baisatani sanyog,
kini antah jamay
pabi letah traan
aa kinal kono vastu
apan, nitant apan hoit achhi
ke karat ekar abhela
kataot appan naak
kul khandanak dhvjapar
baisaot giddh. . . !
ten,
o kulin avivahit kanya
monahi mon sochait
apna ken sthir karait
nahi takait achhi apan priyatmak ankhi. . .
paDhbak lel snehak sima. . .
o takait achhi
lolup samajak hinsr ankhisan
bachbak lel ekta lathi!
ten,
o bharbak abhilashi rahait achhi
apan maang mae sindur
o karऽ chahait achhi saphal abhinay
je daऽ sakai okra
surakshit aa thos sanrakshan
phulak lalitya. . .
basatak sihki. . .
—chhubi nahi pabaichh aab
kono avivahit kanyak
kumaripan ken
gadahapchisik dehari tapali
thos jingik satyata svadait
roji rotik marichikame ojhrayeli
sojh baat, aa
apan bhavishyak akar tohiabait
sochi rahal achhi
kono avivahit kanya—
shiksha sanskarak Den pakaDi
o thahait achhi Dagar Dagar
chahait achhi apan thaam
apan naam
jatऽ o sojhakऽ apan ghaaD
thaDhi bhaऽ sake, aa
prmanit kaऽ sake apan sarthakta
aab nahi chhedait chhai okra
kono bol
kono kubol
apna ken rakhi kaऽ abol
o svayan apan hisab
apne hisabe hal kaऽ rahal achhi
sangharshak uttaap
nas mein prvahit raktak sang
hobऽ lagal chhai ekakar
aa
sthir ijot dait
okar mahattvakanksha
daऽ rahal chhai sahas
apan prapya dhari pahunchi
dhruvtara banbak lel
ten
bhavnak sphuran
jaga nahi pabait chhai spandan mae
kono romanchak anubhav
lagait chhai jena kono parikthak hissa—
biyahuti laal vastra
aupacharik vastuta bhaऽ kaऽ rahi gel
shesh nahi rahal
o akarshan
o snehil aabes
abodhapanasan mukt
deen duniyak naDi chinhanihari
kono avivahit kanya
neek jakan janait achhi—
jehan hoetani pitak samarthya
hunak ichchha
sangahi, jehan baisatani sanyog,
kini antah jamay
pabi letah traan
aa kinal kono vastu
apan, nitant apan hoit achhi
ke karat ekar abhela
kataot appan naak
kul khandanak dhvjapar
baisaot giddh. . . !
ten,
o kulin avivahit kanya
monahi mon sochait
apna ken sthir karait
nahi takait achhi apan priyatmak ankhi. . .
paDhbak lel snehak sima. . .
o takait achhi
lolup samajak hinsr ankhisan
bachbak lel ekta lathi!
ten,
o bharbak abhilashi rahait achhi
apan maang mae sindur
o karऽ chahait achhi saphal abhinay
je daऽ sakai okra
surakshit aa thos sanrakshan
स्रोत :
पुस्तक : समग्र ज्योत्स्ना (पृष्ठ 21)संपादक : विभूति आनन्द रचनाकार : ज्योत्स्ना चन्द्रम्
प्रकाशन : नवारम्भ
संस्करण : 2017
Additional information available
Click on the INTERESTING button to view additional information associated with this sher.
rare Unpublished content
This ghazal contains ashaar not published in the public domain. These are marked by a red line on the left.
