हे! हे! सौराठक सोमनाथ।
अहाँ ज्योति, वायुकेर पूज्य लिंग
अग्निक दह-दह करैत सदेह
देवक प्रचण्ड कोपानलमे
कहियाधरि जारब हमर देह।
नहि हम सीता ने गिरिजा छी।
अहाँ लोकनिक थोपल धर्म ऋणमे
ओझरायल ने कन्या छी।
नहि धर्म-कर्मसँ लेब-देब
नहि मांस-रक्त हम कीनि लेब।
माता बहबथि बरु नोर बहुत
आ पिता सूद पर लैथि ऋण।
छथि कहैत बेटी पर-सम्पत्ति
हम मानब ने हुनको दुलार
सिंगारक पौतीमे बन्हैत
हमरा नहि करु जिबिते अनाथ।
ई कहितो लागय लाज बहुत
जे माय-बाप आ पर-परिजन
रहितो कहैत छी, हम अनाथ।
जे कते नुकायब अपनाकेँ?
आ कोना बचायब मान अपन?
तेँ कहय पड़य जे हे नटवर
ई सोच जे पौरुष नहि अछि
तेँ ने कामिनिसँ अर्थ-सिद्धि।
सासुर अबितहिं झपटी समृद्धि।
अपनाक बुझि विष्णुदेव
हम तँ कहैत छी 'महादेव'।
अहाँ पूज्य पुरुष जाउ कैलाशक
ओइ खोह जतयसँ अहाँक मुँहक
छाहो ने देखय ई समाज।
कऽ तप सोचू जे की विवाह?
एहि व्यवहारक अछि कोन काज।
तखने बुझबै जे रावण आ
दुःशासन एखनो कोन अहाँ केर
अन्तरमे अछि विद्यमान।
अहाँ केर सँगे सदिखन बिचरय
अपहरण करय सीताक देह
आ चीर द्रौपदी केर छीनय।
अपने घरमे ओ कोना अपन
पत्नी लग रावण बनल रहय।
पत्नी-सीता लग 'राम' छोड़ि
पति पतित रावणक रूप धरय।
he! he! saurathak somnath.
ahan jyoti, vayuker pujya ling
agnik dah dah karait sadeh
devak prchanD kopanalme
kahiyadhari jarab hamar deh.
nahi hum sita ne girija chhi.
ahan loknik thopal dharm rinme
ojhrayal ne kanya chhi.
nahi dharm karmasan leb deb
nahi maans rakt hum kini leb.
mata bahabathi baru nor bahut
aa pita sood par laithi rin.
chhathi kahait beti par sampatti
hum manab ne hunko dular
singarak pautime banhait
hamra nahi karu jibite anath.
ii kahito lagay laaj bahut
je maay baap aa par parijan
rahito kahait chhi, hum anath.
je kate nukayab apnaken?
aa kona bachayab maan apan?
ten kahay paDay je he natvar
ii soch je paurush nahi achhi
ten ne kaminisan arth siddhi.
sasur abitahin jhapti samriddhi.
apnak bujhi vishnudev
hum tan kahait chhi mahadev.
ahan pujya purush jau kailashak
oi khoh jatayasan ahank munhak
chhaho ne dekhay ii samaj.
kaऽ tap sochu je ki vivah?
ehi vyavharak achhi kon kaaj.
takhne bujhabai je ravan aa
duःshasan ekhno kon ahan ker
antarme achhi vidyaman.
ahan ker sange sadikhan bichray
apahran karay sitak deh
aa cheer draupadi ker chhinay.
apne gharme o kona apan
patni lag ravan banal rahay.
patni sita lag raam chhoDi
pati patit ravnak roop dharay.
he! he! saurathak somnath.
ahan jyoti, vayuker pujya ling
agnik dah dah karait sadeh
devak prchanD kopanalme
kahiyadhari jarab hamar deh.
nahi hum sita ne girija chhi.
ahan loknik thopal dharm rinme
ojhrayal ne kanya chhi.
nahi dharm karmasan leb deb
nahi maans rakt hum kini leb.
mata bahabathi baru nor bahut
aa pita sood par laithi rin.
chhathi kahait beti par sampatti
hum manab ne hunko dular
singarak pautime banhait
hamra nahi karu jibite anath.
ii kahito lagay laaj bahut
je maay baap aa par parijan
rahito kahait chhi, hum anath.
je kate nukayab apnaken?
aa kona bachayab maan apan?
ten kahay paDay je he natvar
ii soch je paurush nahi achhi
ten ne kaminisan arth siddhi.
sasur abitahin jhapti samriddhi.
apnak bujhi vishnudev
hum tan kahait chhi mahadev.
ahan pujya purush jau kailashak
oi khoh jatayasan ahank munhak
chhaho ne dekhay ii samaj.
kaऽ tap sochu je ki vivah?
ehi vyavharak achhi kon kaaj.
takhne bujhabai je ravan aa
duःshasan ekhno kon ahan ker
antarme achhi vidyaman.
ahan ker sange sadikhan bichray
apahran karay sitak deh
aa cheer draupadi ker chhinay.
apne gharme o kona apan
patni lag ravan banal rahay.
patni sita lag raam chhoDi
pati patit ravnak roop dharay.
स्रोत :
पुस्तक : आगत क्षण ले (पृष्ठ 33)रचनाकार : नीरजा रेणु
प्रकाशन : श्री शेखर झा
संस्करण : 1997
Additional information available
Click on the INTERESTING button to view additional information associated with this sher.
rare Unpublished content
This ghazal contains ashaar not published in the public domain. These are marked by a red line on the left.
