हुनका आउर केँ भेलनि
जे हम सनकि गेली ग':
भोट बला हाकिम सब केँ,
भोटक पाछाँ बेहाल
बाबू भैया सब केँ,
बड़का टोपा बला
सिपाही सब केँ:
गरगोटिया द' क'
बाहर कर' लगला
सब गोरे मिलिजुलि क'।
हाथ छाप अप्पन छाप
हँसुआ छाप हथौड़ा छाप
अप्पन छाप छाता छाप
कमल छाप सबहक छाप
सब छाप
सबहक छाप।
तमनी क' क'
आएल रही तबधल,
भोर मे जे गेल रही
बासी मुहेँ,
से दुपहरिया मे
आएल रही हफसल,
आ गेल रही मालिक ओइठाँ
बोइन लए।
बोइन
ओत'
के दइअए!
मालिक आउर मलकिनी आउर
सुन्नर सुन्नर नूआँबस्तर पेन्ह क'
अपस्यांत छलैथ भोटक पाछाँ।
बोइन द' कहलियनि
त झझकैत कहलखिहिन सब कोइ
जे हमरा आउर
मनुक्ख नञि बनबै कहियो,
एनाहिते
रहबै सब दिन,
भोटो दिन एलियइऐ
बोइने लइलए,
हमरा आउर मनुक्ख
नञि बनबै कहियो।
ओह!
छाक भरि
पानियो
नञि पीली त'-
एको ढ़ेकरी
नोन नञि रहइ
कतउ;
कोनाहितो क' जे एकटा टिकरी
बना क'
रखने रहइ ओ,
से जखनिते ल' क' बैसली
नोने बिना छुच्छे,
कि लुधकि गेल कंटिरबा
कंटिरबी आउर।
बाँटिकुटि क '
बचल जे एकटा टुकड़ी
अपना लेल,
से खा क
पानि जे मँगली,
त एको चुरू
पानि नञि कतउ!
आब एइ रौद मे
के लाब' जाओ पानि कलक
कोस भरि सँ-
कहलकै ओः
पी ने अबउ ग'
पोखरिये सँ-
एखनी त ओहो निमने हेतै...
मुदा से इन्होर रहै
पानि पोखरिक,
जे दू घोँट सँ बेसी
पीना नञि गेल,
छनगले रहि गेल मोन...
सड़क पर
चलैत काल
इन्होर पानिक गोला ओ
ढ़कर-ढ़कर
करिते छल पेट मे,
कि तखनिते
जाइ छलखिहिन
छोटका मालिक
फटफटिया पर;
देखिते मातर कहलखिहिन
हमरा दमसा क':
हमरा आउर सत्ते
मनुक्ख नञि हेबइ कहियो,
एखनियो तलिक
भोट खसबै लै
नञि गेलियइ-
आ कहलखिहिन
कोन दन छाप अपन।
गेली जे बूथ पर ससरल
ससरल,
त आसमर्द
मचल छलइ,
जरी देर पहिने
चारि गो बम
फुटल छलइ,
पेस्तोल
चलल छलइ,
कइयेक गोरे
भेल छलइ घाइल,
खूम गर्दमगोल
मचल छलइ।
लोक आउर
त बजइ छलइ
जे हमर मालिके आउर
करबेने छलखिहिन ई सब
अपन पाटी दिस सँ
गुंडा
मंगबा क'।
गेली जे बूथ पर
त बबुआन आउर
ओनाहिते
लुधकि गेलखिहिन
दहोदिस सँ,
उपरौँझ कर' लगलखिहिन
ओनाहिते,
जेना लुधकि जाइ हइ
हमरा आउरक चेंगना मेंगनी सब
एकटा काँकौड़
कि डोका पर
बाध मे,
उपरौँझ कर लगइ हइ
जेनाहिते।
भरि छाक ताड़ी
पियबइ छलखिहिन
कियो,
मुट्ठा भरि बीड़ी
दइ छलखिहिन कियो,
तेलही जिलेबीक आबेस
करइ छलखिहिन कियो,
अपना-अपनी क'
उताहुल भेल
लागल छलखिहिन
सब कियो।
कि तखनिते एलखिहिन
छोटका मालिक हमर
फटफटिया हुरहुरबैत,
आ तेना क' लाल-पीयर
केलखिहिन अपन आँखि
हमरा दिसन,
जे लेली हम पुर्जी
हुनका आदमी सँ
हालि दने,
आ लागि गेली
लैन मे।
गुड़कैत रहल
इन्होर पानिक गोला
ओ पेट मे
निचाँ सँ ऊपर
ऊपर सँ निचाँ
जाबत तलिक
लागल रही लैन मे;
आ जाबत जाबत पहुँची
भोटक बाकस बला
घेराबाक भितरी मे,
आ कागत आ ठप्पा ली
हाथ मे,
ताबत ताबत
गोला ओ चढ़त चढ़त
चलि गेल छैल
माथ मे!
मारैत मातर ठप्पा
मालिकक कहलहा
छाप पर
फुटि गेल ओ
गोला माथ मे,
आ बम फुटलाक बाद
जेनाहिते
मचि गेल रहइ गर्दमगोल
बूथ पर,
तेनाहिते
एना त नहि जे
आसमर्द
मचि गेल हमर
मोन मे:
आ मार' लगली ठप्पा हम
तारमतोर
ओइ छाप पर!
कि बिच्चे मे एत्ते जोर सँ
चिचिआएल
नन्हकी कंटिरबी
हमर मोन मे,
जे आरो जोर सँ
मार' लगली ठप्पा हम
सब छाप पर
तारमतोर;
आ फेनो एत्ते जोर सँ
हबोडेकार कान' लागल
कंटिरबीक माए
हमर मोन मे,
जे लागल
भोट बला ठप्पा नञि
धुमसुर है
हमर हाथ मे,
आ भोट वला कागत
लागल
छोटका मालिकक छाती
जाँकित।
आ आइ भोर में तमनी
करैत काल
जे बुल द'
बहराएल रहै
अजोध गहुमन,
तकरा जेना थकुचि
देने रहियइ पसाठ
पर पसाठ मारैत
तारमतोर-
तेनाहिते थकुच' लगली हम
ओइ कागत केँ
ठप्पा पर ठप्पा मारैत
बेमत भ' क'!
गर्दिन पर जे पड़ल कैगो
हाथ
एक्के संग
त फिरल, सुधिः
सुनली
जे भोट बला
हाकिम आउर
गरज रहलाहै:
सनकि गिया है
ई देहाती भुच्चर,
बाहर करो
बाहर करो
इसको बूथ से -
आ टोपा बला सिपाही आउर,
बाबू बबुआन आउर,
गरगोटिया द' क'
धकिया रहल छला
हमरा बाहर बूथ सँ।
आ अपना ताव भरि
कड़गर हियाव सँ
क' रहल छली
जोर हम
सब केँ सिकस्त
करबा लए!
नीक नाहित
फिरल
जखनी सुधि,
आ मोन जखनी
भेल
कनी थीर,
त छगुन्ता मे
पड़ि गेली हम अपने,
जे ई की भ'
गेलइ एमरीदा -
जे ई की क' देली हम
एमरीदा!
आ फेनो
गुन' लगली
हरखित होइत,
जे हम ई खूम
क' देली एमरीदा,
खूम क' देली
एमरीदा!!
hunka aaur ken bhelani
je hum sanaki geli gaha
bhot bala hakim sab ken,
bhotak pachhan behal
babu bhaiya sab ken,
baDka topa bala
sipahi sab kenh
gargotiya da ka
bahar kar lagla
sab gore milijuli ka.
khoom khaseli
bhot emrida.
haath chhaap appan chhaap
hansua chhaap hathauDa chhaap
appan chhaap chhata chhaap
kamal chhaap sabhak chhaap
sab chhaap
sabhak chhaap.
khoom khaseli bhot
emrida.
tamni ka ka
aayel rahi tabdhal,
bhor mae je gel rahi
basi muhen,
se dupahriya mae
aayel rahi haphsal,
aa gel rahi malik oithan
boin le.
boin
ot
ke daiae!
malik aaur malakini aaur
sunnar sunnar nuanbastar penh ka
apasyant chhalaith bhotak pachhan.
boin da kahaliyani
ta jhajhkait kahalakhihin sab koi
je hamra aaur
manukkh nani banabai kahiyo,
enahite
rahabai sab din,
bhoto din eliyaiai
boine laile,
hamra aaur manukkh
nani banabai kahiyo.
oh!
chhaak bhari
paniyo
nani pili ta
eko Dhekri
non nani rahai
katau;
konahito ka je ekta tikri
bana ka
rakhne rahai o,
se jakhanite la ka baisli
none bina chhuchchhe,
ki ludhaki gel kantirba
kantirbi aaur.
bantikuti ka
bachal je ekta tukDi
apna lel,
se kha ka
pani je mangali,
ta eko churu
pani nani katau!
aab ei raud mae
ke laab jao pani kalak
kos bhari san
kahalakai oः
pi ne abau ga
pokhariye san
ekhni ta oho nimne hetai. . .
muda se inhor rahai
pani pokhrik,
je du ghont san besi
pina nani gel,
chhanagle rahi gel mon. . .
saDak par
chalait kaal
inhor panik gola o
Dhakar Dhakar
karite chhal pet mae,
ki takhanite
jai chhalakhihin
chhotka malik
phataphtiya par;
dekhite matar kahalakhihin
hamra damsa kaha
hamra aaur satte
manukkh nani hebai kahiyo,
ekhaniyo talik
bhot khasabai lai
nani geliyai
aa kahalakhihin
kon dan chhaap apan.
geli je booth par sasral
sasral,
ta asmard
machal chhalai,
jari der pahine
chari go bam
phutal chhalai,
pestol
chalal chhalai,
kaiyek gore
bhel chhalai ghail,
khoom gardamgol
machal chhalai.
lok aaur
ta bajai chhalai
je hamar malike aaur
karbene chhalakhihin ii sab
apan pati dis san
gunDa
mangba ka.
geli je booth par
ta babuan aaur
onahite
ludhaki gelakhihin
dahodis san,
upraunjh kar lagalakhihin
onahite,
jena ludhaki jai hai
hamra aurak chengna mengni sab
ekta kankauD
ki Doka par
baadh mae,
upraunjh kar lagai hai
jenahite.
bhari chhaak taDi
piyabai chhalakhihin
kiyo,
muttha bhari biDi
dai chhalakhihin kiyo,
telhi jilebik aabes
karai chhalakhihin kiyo,
apna apni ka
utahul bhel
lagal chhalakhihin
sab kiyo.
ki takhanite elakhihin
chhotka malik hamar
phataphtiya hurahurbait,
aa tena ka laal piyar
kelakhihin apan ankhi
hamra disan,
je leli hum purji
hunka adami san
hali danae,
aa lagi geli
lain mae.
guDkait rahal
inhor panik gola
o pet mae
nichan san uupar
uupar san nichan
jabat talik
lagal rahi lain mae;
aa jabat jabat pahunchi
bhotak bakas bala
gherabak bhitri mae,
aa kagat aa thappa li
haath mae,
tabat tabat
gola o chaDhat chaDhat
chali gel chhail
maath mae!
marait matar thappa
malikak kahalha
chhaap par
phuti gel o
gola maath mae,
aa bam phutlak baad
jenahite
machi gel rahai gardamgol
booth par,
tenahite
ena ta nahi je
asmard
machi gel hamar
mon meh
aa maar lagli thappa hum
taramtor
oi chhaap par!
ki bichche mae ette jor san
chichiael
nanhki kantirbi
hamar mon mae,
je aaro jor san
maar lagli thappa hum
sab chhaap par
taramtor;
aa pheno ette jor san
haboDekar kaan lagal
kantirbik maye
hamar mon mae,
je lagal
bhot bala thappa nani
dhumsur hai
hamar haath mae,
aa bhot vala kagat
lagal
chhotka malikak chhati
jankit.
aa aai bhor mein tamni
karait kaal
je bul da
bahrayel rahai
ajodh gahuman,
takra jena thakuchi
dene rahiyai pasath
par pasath marait
taramtor
tenahite thakuch lagli hum
oi kagat ken
thappa par thappa marait
bemat bha ka!
gardin par je paDal kaigo
haath
ekke sang
ta phiral, sudhiः
sunli
je bhot bala
hakim aaur
garaj rahlahaih
sanaki giya hai
ii dehati bhuchchar,
bahar karo
bahar karo
isko booth se
aa topa bala sipahi aaur,
babu babuan aaur,
gargotiya da ka
dhakiya rahal chhala
hamra bahar booth san.
aa apna taav bhari
kaDgar hiyav san
ka rahal chhali
jor hum
sab ken sikast
karba le!
neek nahit
phiral
jakhni sudhi,
aa mon jakhni
bhel
kani theer,
ta chhagunta mae
paDi geli hum apne,
je ii ki bha
gelai emrida
je ii ki ka deli hum
emrida!
aa pheno
gun lagli
harkhit hoit,
je hum ii khoom
ka deli emrida,
khoom ka deli
emrida!!
hunka aaur ken bhelani
je hum sanaki geli gaha
bhot bala hakim sab ken,
bhotak pachhan behal
babu bhaiya sab ken,
baDka topa bala
sipahi sab kenh
gargotiya da ka
bahar kar lagla
sab gore milijuli ka.
khoom khaseli
bhot emrida.
haath chhaap appan chhaap
hansua chhaap hathauDa chhaap
appan chhaap chhata chhaap
kamal chhaap sabhak chhaap
sab chhaap
sabhak chhaap.
khoom khaseli bhot
emrida.
tamni ka ka
aayel rahi tabdhal,
bhor mae je gel rahi
basi muhen,
se dupahriya mae
aayel rahi haphsal,
aa gel rahi malik oithan
boin le.
boin
ot
ke daiae!
malik aaur malakini aaur
sunnar sunnar nuanbastar penh ka
apasyant chhalaith bhotak pachhan.
boin da kahaliyani
ta jhajhkait kahalakhihin sab koi
je hamra aaur
manukkh nani banabai kahiyo,
enahite
rahabai sab din,
bhoto din eliyaiai
boine laile,
hamra aaur manukkh
nani banabai kahiyo.
oh!
chhaak bhari
paniyo
nani pili ta
eko Dhekri
non nani rahai
katau;
konahito ka je ekta tikri
bana ka
rakhne rahai o,
se jakhanite la ka baisli
none bina chhuchchhe,
ki ludhaki gel kantirba
kantirbi aaur.
bantikuti ka
bachal je ekta tukDi
apna lel,
se kha ka
pani je mangali,
ta eko churu
pani nani katau!
aab ei raud mae
ke laab jao pani kalak
kos bhari san
kahalakai oः
pi ne abau ga
pokhariye san
ekhni ta oho nimne hetai. . .
muda se inhor rahai
pani pokhrik,
je du ghont san besi
pina nani gel,
chhanagle rahi gel mon. . .
saDak par
chalait kaal
inhor panik gola o
Dhakar Dhakar
karite chhal pet mae,
ki takhanite
jai chhalakhihin
chhotka malik
phataphtiya par;
dekhite matar kahalakhihin
hamra damsa kaha
hamra aaur satte
manukkh nani hebai kahiyo,
ekhaniyo talik
bhot khasabai lai
nani geliyai
aa kahalakhihin
kon dan chhaap apan.
geli je booth par sasral
sasral,
ta asmard
machal chhalai,
jari der pahine
chari go bam
phutal chhalai,
pestol
chalal chhalai,
kaiyek gore
bhel chhalai ghail,
khoom gardamgol
machal chhalai.
lok aaur
ta bajai chhalai
je hamar malike aaur
karbene chhalakhihin ii sab
apan pati dis san
gunDa
mangba ka.
geli je booth par
ta babuan aaur
onahite
ludhaki gelakhihin
dahodis san,
upraunjh kar lagalakhihin
onahite,
jena ludhaki jai hai
hamra aurak chengna mengni sab
ekta kankauD
ki Doka par
baadh mae,
upraunjh kar lagai hai
jenahite.
bhari chhaak taDi
piyabai chhalakhihin
kiyo,
muttha bhari biDi
dai chhalakhihin kiyo,
telhi jilebik aabes
karai chhalakhihin kiyo,
apna apni ka
utahul bhel
lagal chhalakhihin
sab kiyo.
ki takhanite elakhihin
chhotka malik hamar
phataphtiya hurahurbait,
aa tena ka laal piyar
kelakhihin apan ankhi
hamra disan,
je leli hum purji
hunka adami san
hali danae,
aa lagi geli
lain mae.
guDkait rahal
inhor panik gola
o pet mae
nichan san uupar
uupar san nichan
jabat talik
lagal rahi lain mae;
aa jabat jabat pahunchi
bhotak bakas bala
gherabak bhitri mae,
aa kagat aa thappa li
haath mae,
tabat tabat
gola o chaDhat chaDhat
chali gel chhail
maath mae!
marait matar thappa
malikak kahalha
chhaap par
phuti gel o
gola maath mae,
aa bam phutlak baad
jenahite
machi gel rahai gardamgol
booth par,
tenahite
ena ta nahi je
asmard
machi gel hamar
mon meh
aa maar lagli thappa hum
taramtor
oi chhaap par!
ki bichche mae ette jor san
chichiael
nanhki kantirbi
hamar mon mae,
je aaro jor san
maar lagli thappa hum
sab chhaap par
taramtor;
aa pheno ette jor san
haboDekar kaan lagal
kantirbik maye
hamar mon mae,
je lagal
bhot bala thappa nani
dhumsur hai
hamar haath mae,
aa bhot vala kagat
lagal
chhotka malikak chhati
jankit.
aa aai bhor mein tamni
karait kaal
je bul da
bahrayel rahai
ajodh gahuman,
takra jena thakuchi
dene rahiyai pasath
par pasath marait
taramtor
tenahite thakuch lagli hum
oi kagat ken
thappa par thappa marait
bemat bha ka!
gardin par je paDal kaigo
haath
ekke sang
ta phiral, sudhiः
sunli
je bhot bala
hakim aaur
garaj rahlahaih
sanaki giya hai
ii dehati bhuchchar,
bahar karo
bahar karo
isko booth se
aa topa bala sipahi aaur,
babu babuan aaur,
gargotiya da ka
dhakiya rahal chhala
hamra bahar booth san.
aa apna taav bhari
kaDgar hiyav san
ka rahal chhali
jor hum
sab ken sikast
karba le!
neek nahit
phiral
jakhni sudhi,
aa mon jakhni
bhel
kani theer,
ta chhagunta mae
paDi geli hum apne,
je ii ki bha
gelai emrida
je ii ki ka deli hum
emrida!
aa pheno
gun lagli
harkhit hoit,
je hum ii khoom
ka deli emrida,
khoom ka deli
emrida!!
स्रोत :
पुस्तक : एना त नहि जे (पृष्ठ 149)
रचनाकार : हरेकृष्ण झा
प्रकाशन : रक्तमंजरी प्रकाशन
संस्करण : 2006
Additional information available
Click on the INTERESTING button to view additional information associated with this sher.
rare Unpublished content
This ghazal contains ashaar not published in the public domain. These are marked by a red line on the left.