वह  संध्यातारा  छिप  जाता  है  
नैशांधकार  में  है  उसकी  रुचि,  
विजन  पथिक  मर  जाता  सूखकर  
भर  आते  नयनों  में  आँसू।  
क्षणभंगुर  है  वह  रूप-विभा  
शारदीय  शुक्ल  मेघों-जैसी  
तरुण  स्वप्न  स्मृति  छाया  
छिप  जाती  है  क्षण  में  रचकर  माया।  
धूप  काष्ठ  जलकर  फैलाता  सुवास  
भस्म  होकर  पाता  अवकाश  
हाट  के  उठ  जाने  पर  सब  हो  जाता  सूना  
शून्यता  देती  है  मन  को  शत-शत  पीड़ा।  
रंगभूमि  की  नर्त्तकी  
असावधानी  में  छोड़कर  स्मृति-चिह्न  
दिखाई  नहीं  देती  है  कहीं  पर  
केवल  तट  पर  तरंगे  सिर  पीटती  है।  
वह  है  क्षण-भर  की  मादकता  
कहने  नहीं  देती  है  मन  की  बात  
हँस-हँसकर  दूर  सरकती  जाती  है  
आलोक  के  पीछे  विभावरी।  
ज़रा  धरा  दिखती  नवीन  
नव  वसंत  के  आने  पर  
श्मशान  से  जी  उठता  है  जीव  
अँधेरे  में  हँसता  है  बालारुण।  
कौस्तुभ  से  बढ़कर  तारक  तेज़  
चिंतन  करता  है  दिन-रात  कवि  
सुदूर  कानन-संगीत  
करता  इंगित  व्यथा-काव्य  में  उसकी।  
क्षणिक  रश्मि  का  अनुभव  
धन्य  है  जीवन  अभिनव  
धूप-छाँह  का  खेल  खेलकर  
नाविक  देता  अपनी  नौका  खोल।  
                wo  sandhyatara  chhip  jata  hai  
naishandhkar  mein  hai  uski  ruchi,  
vijan  pathik  mar  jata  sukhkar  
bhar  aate  naynon  mein  ansri.  
kshanabhangur  hai  wo  roop  vibha  
sharadiy  shukl  meghon  jaisi  
tarun  svapn  smriti  chhaya  
chhip  jati  hai  kshan  mein  rachkar  maya.  
dhoop  kaashth  jalkar  phailata  suvas  
bhasm  hokar  pata  avkash  
haat  ke  uth  jane  par  sab  ho  jata  suna  
shunyata  deti  hai  man  ko  shat  shat  piDa.  
rangbhumi  ki  narttki  
asavadhani  mein  chhoDkar  smriti  chihn  
dikhai  nahin  deti  hai  kahin  par  
keval  tat  par  tarange  sir  pitti  hai.  
wo  hai  kshan  bhar  ki  madakta  
kahne  nahin  deti  hai  man  ki  baat  
hans  hansakar  door  sarakti  jati  hai.  
aalok  ke  pichhe  vibhavari.  
jara  dhara  dikhti  navin  
nav  vasant  ke  aane  par  
shmshaan  se  di  uthta  hai  jeev  
andhere  mein  hansta  hai  balarun.  
kaustubh  se  baDhkar  tarak  tez  
chintan  karta  hai  din  raat  kavi  
sudur  kanan  sangit  
karta  ingit  vyatha  kaavy  mein  uski.  
kshanaik  rashmi  ka  anubhav  
dhany  hai  jivan  abhinav  
dhoop  chhaanh  ka  khel  khelkar  
navik  deta  apni  nauka  khol.  
wo  sandhyatara  chhip  jata  hai  
naishandhkar  mein  hai  uski  ruchi,  
vijan  pathik  mar  jata  sukhkar  
bhar  aate  naynon  mein  ansri.  
kshanabhangur  hai  wo  roop  vibha  
sharadiy  shukl  meghon  jaisi  
tarun  svapn  smriti  chhaya  
chhip  jati  hai  kshan  mein  rachkar  maya.  
dhoop  kaashth  jalkar  phailata  suvas  
bhasm  hokar  pata  avkash  
haat  ke  uth  jane  par  sab  ho  jata  suna  
shunyata  deti  hai  man  ko  shat  shat  piDa.  
rangbhumi  ki  narttki  
asavadhani  mein  chhoDkar  smriti  chihn  
dikhai  nahin  deti  hai  kahin  par  
keval  tat  par  tarange  sir  pitti  hai.  
wo  hai  kshan  bhar  ki  madakta  
kahne  nahin  deti  hai  man  ki  baat  
hans  hansakar  door  sarakti  jati  hai.  
aalok  ke  pichhe  vibhavari.  
jara  dhara  dikhti  navin  
nav  vasant  ke  aane  par  
shmshaan  se  di  uthta  hai  jeev  
andhere  mein  hansta  hai  balarun.  
kaustubh  se  baDhkar  tarak  tez  
chintan  karta  hai  din  raat  kavi  
sudur  kanan  sangit  
karta  ingit  vyatha  kaavy  mein  uski.  
kshanaik  rashmi  ka  anubhav  
dhany  hai  jivan  abhinav  
dhoop  chhaanh  ka  khel  khelkar  
navik  deta  apni  nauka  khol.  
 
    
 
    
        स्रोत : 
                
                        पुस्तक  : भारतीय कविता 1954-55 (पृष्ठ 86 )रचनाकार  : बैकुंठनाथ पट्टनायक 
                             प्रकाशन  : साहित्य अकादमी
                         
                                     
                
                
     
    Additional information available 
    Click on the INTERESTING button to view additional information associated with this sher.
    
 
    rare Unpublished content 
    This ghazal contains ashaar not published in the public domain. These are marked by a red line on the left.